Güzel bir tümevarım örneği vererek yazıma başlamak istiyorum. En alt türden en büyük ve tek parçaya doğru yapılan bir tümevarım. Her ayrıntının, her kırıntının özünün ve amacının tek olduğunu gösteren bir örnek; Minimal techno > techno > elektronik müzik > müzik > sanat > insan.
Binyıllara dayanan uygarlığımızın yarattığı değerler ve kriterler iki temel olgunun (zamanı ve olanakları iyi kullanmanın) önemini vurguluyor. Hayat, bazen farketmesek ve istemesekte bu iki kavramın hakimiyetinde ilerliyor. Doğumumuzdan başlayarak, ölüme kadar hayatın her saniyesinde bir kovalamaca ve yarış halindeyiz. Kalan zamanlarda ise kendi dünyamızda, kendimize ait zevklerimizle avunuyoruz. Beş duyumuzu ve hislerimizi harekete geçirecek, uyaracak aktivitelerde bulunuyoruz. Dünya üzerindeki en uyarıcı ve en kışkırtıcı aktivite ise sanat. İnsan, algıladığı ve yaşadığı herşeyi en iyi sanat ile ifade ediyor, mesajlarını en yoğun sanatla veriyor, en büyük tatmini sanatta buluyor.

Ve müzik. Sanatın içinde ayrık olarak duran, sadece duyarak algılanabilen ilginç giz. Diğer sanat dallarından farklı olarak müziğin insan duyguları üzerinde direk bir etkisi var. Müzik şu anda dünyada en çok kabul gören, tüketilen ve beğenilen sanat formatı. Kendi içinde yüzlerce alt kategoriye ayrılmış, binlerce farklı ifade şekli içeren muhteşem bir araç! Elektronik müzik ise, medeniyetin teknolojiyle kesiştiği noktada hayat bulmuş olan bir alt tür. İnsanların içinden daha az bir kesim elektronik müzik dinliyor, onu kendine uygun bir ifade biçimi olarak görüyor ve seviyor. Bazılarımız sadece müziği dinlemekle yetinirken, bazılarımız icra etmeyi, müzik yaratmayı deniyorlar. İşte kahramanımız Carsten Jost bu noktada devreye giriyor.

Carsten Jost'un çocukluğu Bremen yakınlarında bir kasabada geçmiş. Daha sonraki yıllarda geldiği Hamburg'da ise, müzikle olan derin münasebetleri sonucunda çok sevilen ve saygı gören bir prodüktör/dj haline gelmiş. Almanya'nın önemli yeni nesil plak şirketleri "Lado", "Sender", "Klang Elektronik" ve yakın dostu Pete Lawrence'la birlikte ortak yürüttüğü "Dial"den çıkma plakları ve cd'leri mevcut. Genellikle yayınlandığı label'lara göre prodüksyonların karakterleri etkilense de, Carsten Jost'unkiler her zaman çok kesin ve olabildiğince ödünsüz.

"Ladomat"tan 2001'de yayınlanan "You dont need a weatherman to know which way the wind blows" LP'si ve 2002'nin sonlarında "Sender"den çıkan "Pinksilver" EP'si, Jost atmosferik teknosunun ve post-minimalizminin şaheserleri. Fakat Jost'un Alman minimal techno sahnesinde ses getirmesinin başlıca sebebi, Hamburg "Golden Pudels Club" gecelerindeki etkileyici dj'ing "gig"leri ya da prodüksyonlarının müzikalitesi değil. Carsten Jost, techno'nun protest ve idealist yönünü temsil ediyor. Jost her zaman müziğine bir takım düşünceler, fikirler ekleyerek bu fikirleri seslendirmeyi amaçlıyor. Jost'un müziğinde geçen düşünce ve fikirler onun dünya görüşünü ve ideallerini yansıtıyor.
Bu açıdan Carsten Jost diğer pek çok techno prodüktöründen ayrılıyor.

Bu tür yenilik arayışları, elektronik müziğin ve techno'nun sanatsal değerini ve prestijini arttırması açısından gerçekten çok önemli. Techno müziği son dönemlerde sadece dans pistlerinde insanlara hoşça vakit geçirmek ve dans ettirmek için üretilmiyor. Aynen techno'dan doğmuş olan electronica ve electro'da olduğu gibi, herhangi bir düşünce ve ya fikre ses vermek için kullanılıyor. Techno-electro müzikler yapıları gereği içlerinde her zaman bu tip ögeler barındırmaya müsaitler. Ve yine oluşumlarından ötürü bu tarz düşünce ve fikirler, techno-elektro'nun içinde çok güçlü şekilde yer alıp kendilerini dinleyiciye kolayca hissettirebiliyorlar.

Carsten Jost'un verdiği her ropörtajda göze çarpan globalleşme ve neo-liberalizm karşıtı sert söylevleri, ilk bakışta basit gibi görünen bir işin (techno müzik prodüktörlüğü ve dj'liğin) aslında ne kadar derin bir misyonun bazen ideolojinin ve düşsel, felsefi referansların sonucu olarak doğabileceğini gözler önüne seriyor. Sadece müzik yapmakla iş bitmiyor. Herkes müzik yapabilir, ama herkes sanat yapabilir mi? Yapılan müzikal prodüksyonların sanatsal değeri tam olarak ne ile ölçülür? Müzik icra edilirken içinde hangi dozda düşünce, hangi dozda felsefe olmalıdır? Yoksa müzik sadece olağan hissel melodik-ritmik kombinezonlardan mı oluşmalıdır?

*Devrimci Sanat: Sanat, şuur yaratmak, aykırılıkları geliştirmek, problemleri ortaya koymak, çözümleri tahrik etmektir. Sanat, bireysel ve toplumsal süreçlere el atmak, pozisyonu işaretlemek adına aydınlanma denemelerine girişmektir. Sadece bu tür içerikler sanatı ucuz propagandalara karşı belirler.

*Gruppe Kunst und Kampf, Göttingen 1986(Ladomat sitesinde Carsten Jost - You Dont need a weatherman to know which way the wind blows'a ayrılan bölümden.)


Christopher Çolak
02 Haziran 2003
Bu yazı daha önce İKSV'nin projesi olan İstanbuldostları.org'da yayınlanmıştır.